یادداشت علی فیاض بخش مدیرعامل سرآوا در واکنش به گزارش سال کافه بازار - پیوند تجارت

به گزارش پیوند تجارت، 1- با توجه به گزارش اخیر کافه بازار، در سال گذشته تعداد برنامه ها و بازی های فروشنده (محصولات دیجیتال) 23 درصد کاهش یافته در حالی که طرف تقاضای بازار شامل تعداد خریداران (12 درصد)، تعداد خرید (50 درصد) و حجم خرید (83 درصد) افزایش یافته است؛ با توجه به شرایط مالی در سال های اخیر این روندها را به معنای انقباض بازار محصولات دیجیتال تحلیل می نماید یا انبساط آن؟ و استراتژی درست سرمایه گذاران در ورود یا خروج از حوزه های مختلف این صنعت چیست؟

به نظر من این آمار نشان می دهد که فضای عرضه در حال دقیق تر شدن است و تامین نماینده ها و دولوپرهایی که در حوزه بازی مشغول بوده اند، در حال فیلتر و غربال شدن هستند. این کوچک تر شدن فضای عرضه، به معنای غربال شدن و دست چین شدن این فضا است و در عین حال، فضای تقاضا هم در حال عظیم شدن است. به عبارت دیگر، بازیگرانی که فضای توسعه و بازی، باقی مانده اند سهم بیشتری از بازار می توانند کسب نمایند و در عین حال، مخاطبان و تقاضا نمایندگان، دقیق تر از قبل انتخاب می نمایند و به سراغ گزینه های دست چین شده تری می فرایند. این برای سرمایه گذار هم اتفاق خوبی است زیرا با این فرایند، فضا برای سرمایه گذار تسهیل شده و می گردد؛ یعنی از یک طرف، فضای تقاضا عظیم تر شده و این خبر خوبی است و از طرف دیگر، گزینه های کمتری برای سرمایه گذاری در فضای توسعه است و در نتیجه انتخاب های بهتری می توانند داشته باشند.

2- در این گزارش شرایط صنعت بازی های موبایل به تفکیک تشریح شده است. بازی های فروشنده در حالی که تنها 19٪ از کل فروشنده های بازار را تشکیل می دهند توانسته اند 36٪ از کل درآمد را از آن خود نمایند. از طرفی کاربران بازار بیش از 670 میلیون بار بازی ها را دانلود یا بروزرسانی نموده اند. با توجه به این حجم از بازار، شما چه تهدیدها و فرصت هایی را در این صنعت می بینید و بر اساس چه معیارهایی در خصوص ورود به این صنعت تصمیم می گیرید؟

اتفاقا سوال دوم در حال تایید سوال اول است. به این معنا که تعداد کمتری از بازی ها با اپلیکیشن ها، سهم بیشتری از درآمد را از آن خود نموده اند. به عبارت دیگر، همان قانون 20-80 در اینجا هم به مرور در حال رخ دادن است که 20 درصد بازیگرها می توانند 80 درصد از درآمد را داشته باشند. این برای سرمایه گذار خبر خوبی است چون می توانند انتخاب های بهتری داشته باشند.

به اعتقاد من، یکی از تهدیدها، موضوع حق انتشار است و فرصتی که وجود دارد، بازی های محلی سازی شده است. بازی هایی که در فرهنگ بومی ایران وجود دارند، فرصت بسیار خوبی است. شخصیت هایی که بچه های ایرانی در سنین مختلف جوانی و نوجوانی می توانند با آنها ارتباط بهتری برقرار نمایند.

3- در سال گذشته بیش از هر زمان دیگری کسب وکارهای آنلاین تحت تاثیر تصمیمات و اقدامات حاکمیتی مانند قطعی اینترنت یا اجبار رمز دوم پویا بودند. فرایند تاثیر این اقدامات روی رفتار کاربران موبایل ایران در گزارش سال 98 کافه بازار را چگونه تحلیل می کنید و به نظرتان چه بازخوردهای می توان بر اساس این گزارش به سیاست گذاران داد؟

قطعی اینترنت به عنوان زیرساخت تمام فضای اقتصاد دیجیتال، از حوزه های مختلف سفر تو تاکسی گرفته تا بازی، به معنای قطع کردن رگ حیاتی این صنعت بوده و این، نه برای سیاست گذاران و نه برای بازیگران و نه برای سرمایه گذاران این صنعت، اصلا خبر خوبی نیست. به نطرم اتفاقی که رخ داد، نشانه کاملا روشنی بود نشان می دهد قطعی زیرساخت اینترنت، تهدید بسیار عظیمی است؛ به این معنا که فضای تخصیص داده شده (هم در حوزه عرضه و هم در سمت تقاضا) برای متمرکز شدن، به سمت دیگری راهنمایی می گردد. هم سرمایه گذار فرار می نمایند، هم کارآفرینان ناامید و دلسرد می شوند و از طرف دیگر، جامعه متقاضی به سمت منابعی می فرایند که ممکن است مطلوب حاکمیت هم نباشد.

4- گزارش کافه بازار نشان می دهد بعضی از استان های کشور با وجود داشتن تعداد زیاد تیم های توسعه دهنده و همینطور بازی ها و برنامه های فعال، سهم ناچیزی از درآمد را در مقابل توسعه دهنده های تهران به خود اختصاص داده اند. تحلیل شما از علت این تفاوت چیست؟ آیا توزیع سرمایه بر اساس ظرفیت های جغرافیای می تواند تاثیری در رشد استان های دیگر داشته باشد یا تاثیر عوامل دیگری مانند آموزش، حمایت های حاکمیتی و توسعه اکوسیستم های محلی را بیشتر از جریان سرمایه گذاری می دانید؟

واقعیت این صنعت آن است که ایجاد اکوسیستم در مناطق مختلف جغرافیایی، به صورت طبیعی و به مرور به انباشت دانش و تجربه و منابع اقتصادی منجر می گردد. این فرایند در غرب نیز رخ داده است. مثلا می بینیم که در منطقه سیلیکون ولی همین فرایند طی شده و مناطق دیگر امریکا نتوانستند مشابه آن را رقم بزنند. در اروپا هم همین رخ داد؛ این اکوسیستم، در برلین ایجاد شده با آنکه بسیاری از کشورهای اروپایی کوشش کردند تا با برلین رقابت نمایند. این یک موضوع طبیعی است و اصراری هم نباید داشته باشیم که با تعبیری (حتی سوسیالیست گونه) بخواهیم این منابع را در سرتاسر کشور توزیع کنیم. هنر ما باید در این باشد که بتوانیم یاری کنیم به استعدادها تا به آن مناطق جغرافیایی بیایند که این انباشت در حال ایجاد است (مثلا در این نمونه که اشاره کردید، تهران) و مانند یک بومی این منطقه بتوانند کار و کوشش بنمایند و منابع به آنها داده گردد؛ اما در اکوسیستم باشند، یعنی بتوانند شبکه سازی نمایند و مراودات ذهنی و تجربی داشته باشند تا رشد نمایند.