جنگل ارسباران تبریز؛ صبح های مه آلود و شامگاهان ستاره باران - پیوند تجارت

به گزارش پیوند تجارت، جنگل ارسباران تبریز از اماکن دیدنی و تفریحی استان آذربایجان شرقی استو این جنگل با چشم اندازهای طبیعی و چشم نواز، از جمله آثار تاریخی ارزشمند و محبوب گردشگری در شمال غربی کشور نیز به شمار میرود. این منطقه جنگلی و کوهستانی کمتر از آنچه که باید، به آن پرداخته شده و نسبت به سایر منطقه ها جنگلی واقع در شمال ایران، ناشناخته تر است.

بعلاوه جنگل ارسباران تبریز به لحاظ ظاهر و ساختاری با جنگل های شمالی کشور، که ساختارشان از نوع هیرکانی است، شباهت زیادی دارد. با تمام این تفاسیر، سالانه جمعیت بسیار زیادی از مسافران و گردشگران از سراسر ایران و دنیا، برای تماشای این منطقه طبیعی و تاریخی به استان آذربایجان شرقی سفر می نمایند.

فرصت رزرو بلیط هواپیما از پیوند تجارت را از دست ندید

جنگل ارسباران تبریز کجاست؟

جنگل های ارسباران در کناره جنوبی رود ارس و در شمال استان آذربایجان شرقی با وسعتی بالغ بر 130 هزار هکتار واقع شده است؛ که یکی از منحصربه فردترین منطقه ها شمال غرب ایران به شمار میرود.

ارسباران در گذشته به محدوده بسیار وسیعی از رود ارس حدفاصل مغان تا جلفا و کوه های سبلان، بزقوش و سهند گفته می شد، اما اکنون بنابر علل اعم از تخریب جنگل، جنگل ارسباران در مرز های شهرستان اهر، ورزقان و کلبیر محدود شده است.

قراچه داغ، قره داغ، آرازبار و ارسباران اسامی منطقه ای جنگلی و کوهستانی در بخش شمالی استان آذربایجان شرقی است که از جمله بهترین مقاصد طبیعت گردی در کشور است. این سرزمین زیبا و چشم نواز، بابهره مندی از منظرههایی بی بدیل و مجذوب کننده یکی از دیدنی ترین گزینه های پیش روی شماست.

یکی از نکات جالب توجه درباره این جنگل این است که بیش از 70 هزار هکتار از اراضی آن در یونسکو به عنوان ذخیره گاه زیست کره، به ثبت رسیده است. در واقع این محدوده بین منطقه ها مدیترانه ای، قفقازی، خزری، کوه های مرتفع با بلندایی بالغ بر 2200 متر، دشت های نیمه خشک، جنگل ها، مراتع، چشمه ها، رودها و علفزارهای آلپی قرار گرفته است.

جغرافیا و آب و هوای جنگل ارسباران تبریز

ارسباران به وسیله سازمان یونسکو، به عنوان زیست کره معرفی شده است. این زیست کره تحت تاثیر اقلیم مدیترانه ای قرار گرفته است.

جنگل های ارسباران در شعاع اقلیم های قفقازی و خزری نیز واقع شده است و به دلیل ارتفاع زیاد و پوشش گیاهی متفاوتی که دارد، آب و هوای نقاط مختلف آن نیز، فرق دارد. در این منطقه بر اساس میانگینی 20 ساله که از مقدار بارش شهرستان کلیبر به ثبت رسیده، سالانه 461 میلی متر بارش وجود دارد که بخش زیادی از آن نیز به صورت برف است و همین امر باعث ایجاد جویبارهای مختلفی در منطقه شده است.

این جویبارهای روان به رودخانه ارس می ریزند. لازم به ذکر است که بخش دیگری از تغذیه آبی این منطقه نیز مربوط به مه و بارش است که بر اساس آن توده ای مرطوب روی بخشی جنگل ارسباران تبریز حاکم است.

پوشش گیاهی و جانوری جنگل ارسباران تبریز

در حال حاضر ارسباران به عنوان پارک ملی شناخته می گردد و تنوع جانوری بسیار زیادی نیز در آن وجود دارد. اما باید توجه داشت که جنگل ارسباران تبریز به دلیل شنمایندگی و منظره های بکر در سال 1350 و 1352 به عنوان منطقه ممنوعه و سپس منطقه حفاظت شده، تحت حفاظت و نظارت اعلام و شناخته شد.

48 گونه پستاندار، 22 گونه ماهی، 220 گونه پرنده، ، 5 گونه دوزیست و 38 گونه خزنده در این منطقه زیست دارند که از پستانداران جنگل ارسباران می توان به خرس قهوه ای، پلنگ، گراز، بز، کَل و وشق (سیاه گوش) اشاره نمود.

قرقاول، کبک، دراج، مرغ قفقازی سیاه یا همان قره خروس قفقازی، پپرندگان شکاری مختلف و تعداد بسیار زیادی پرنده خشکی زی و آبزی از جمله پرندگان جنگل ارسباران تبریز هستند.

یکی از ماموریت های مهم و حیاتی پارک ملی ارسباران حفاظت و همینطور احیای نسل مارال (نوعی آهو) است که در خطر انقراض قرار گرفته است. چندی پیش هفت راس مارال در همین جهت از پارک ملی گلستان به این منطقه منتقل شد و در زمینی به وسعت هفت هکتار در مرکز تحقیقاتی اینالو رها شدند.

پوشش گیاهی جنگل ارسباران

در کنار تنوع جانوری ذکر شده جنگل ارسباران، این منطقه از تنوع گیاهی بسیار زیادی نیز بهره مند است. از درختان این منطقه می توان به سماق، کیکم، بلوط، گلابی وحشی، انار وحشی، سیب وحشی، زرشک و بوته های تمشک و زغال اخته اشاره نمود.

قره قات، میوه بومی جنگل ارسباران تبریز است؛ با مزه ای ترش. هر بوته از این میوه در سال 3 تا 4 کیلو میوه دهی دارد؛ که میوه های آن در اواسط تابستان رسیده و قابل برداشت است. در کنار درختان مختلف، منطقه ارسباران دارای تنوع قارچی و گیاهی بسیار بالایی نیز است که حدود هزار و 400 گونه از 2 هزار و 400 گونه ای گیاهی که در آذربایجان یافت شده، مربوط به جنگل ارسباران تبریز است.

قارچ معروف جنگل های ارسباران

تنوع قارچ های شناسایی شده در جنگل های ارسباران نیز 250 گونه بوده است. قارچ دنبلان که نوع سیاه و سفید آن قیمت بالایی دارند، در بیشه های ارسباران و به خصوص در نزدیکی روستای دریلو به وفور یافت می گردد.

قارچ دنبلان نوعی قارچ زیرزمینی است؛ واژه دنبلان در زبان ترکی به معنای بالا آمده یا متورم است و از آن جایی که این قارچ، خاک روی خود را در زمان رشد بالا می برد، افراد از این نشانه قارچ مذکور را پیدا می نمایند.

15 درصد از گونه های گیاهی کشور در منطقه جنگل های ارسباران تبریز وجود دارد و 46 درصد از آنها کارکردی دارویی دارند، 20 درصد آنها زینتی و 17 درصد آن نیز کارکردی تغذیه ای دارند. در این بین 28 درصد از گیاهان جنگل ارسباران تبریز را علوفه تشکیل می دهند که 10 درصد از مقدار گیاهان حفاظت شده را شامل می شوند؛ بعلاوه 5 درصد نیز گیاهان صنعتی هستند.

رزرو تورفقط با پیوند تجارت

درختان جنگل ارسباران تبریز

درختان جنگل ارسباران تبریز، پهن برگ و مخلوط به چیزی بین حالت نم پسند جنگل های شمال و نیمه خشکی پسند استپ ها و جنگل های زاگرس است. نمونه درختان آن افراه، گیلاس وحشی، اوری، داغداغان، کرب، بلوط، زبان گنجشک، سماق و غیره است.

یکی از جالب ترین درختان این منطقه، سماق است که رویش آنها بیشتر در بخش هوراند اهر است و ساکنان روستایی میوه های رسیده سماق را طی مراسمی به نام جشن برداشت سماق، می چینند و آنها را پس از خشک کردن، آسیاب نموده و به منظور رنگرزی و مصارف خوراکی از آن استفاده می نمایند.

اماکن دیدنی جنگل ارسباران تبریز

جنگل ارسباران تبریز از آثار طبیعی و تاریخی بسیار ارزشمندی برخوردار است که گردشگران و مسافران زیادی برای بازدید از آن به این منطقه تفریحی و گردشگری سفر می نمایند؛ از جمله این بناهای کهن و تاریخی می توان به قلعه بابک، کلیسای نازینی و دژ طوماسیاش اشاره نمود.

چشمه های آب معدنی گرم و چشمه های سرد از دیگر جاذبه های طبیعی گردشگری در جنگل ارسباران تبریز، است که محبوبیت بسیار زیادی در بین مسافران و گردشگران دارد.

یکی از معروف ترین مجتمع های آب درمانی در کشور، تاسیسات آب درمانی کلیبر است که فاصله کمی از روستای متاللی دارد. ییلاق های فراوانی در منطقه کوهستانی ارسباران نیز وجود دارد که از شاخصه ها و خصوصیات گرانبها در این ناحیه به شمار میرود. وجود این ییلاق ها، این منطقه را نه تنها از مناظری چشم نواز و زیبا برخوردار ساخته است، بلکه بستری ایده آل و مناسب به منظور آشنایی با فرهنگ مردمان عشایر در این سرزمین ایجاد نموده است.

ییلاقات ارسباران

ییلاق های بسیاری در منطقه ارسباران وجود دارند که در این بین می توان به ییلاق ایل بسطاملو اشاره نمود که در حد فاصل قلعه بابک یا قلعه بذ مراتع و روستاهای شجاع آباد قرار گرفته است. بعلاوه از دیگر ییلاقات می توان به کوه های آقداش، چپرلی و روستای علی آباد یا کلیبر اشاره نمود که بسیار تماشایی است.

حدود 23500 کوچ نشین در جنگل های ارسباران زندگی می نمایند و لازم به ذکر است در روز های گرم تابستانی، به دلیل ارتفاع زیادی که این منطقه دارد، هوای آن خنک است و شب ها باید از پتو و لباس گرم در جنگل ارسباران تبریز استفاده کرد.

برای یک سفر فوق العاده میتوان روی رزرو هتل پیوند تجارت حساب کرد.

سخن پایانی

بسیاری از مسافران و گردشگران در سفر به تبریز به بازدید از شهر تبریز و جاذبه هایش و روستای کندوان بسنده می نمایند. اما اگر سفری به آذربایجان شرقی داشتید، حتما چند روزی را برای بازدید جنگل ارسباران تبریز در نظر بگیرید و از طبیعت بکر، چشم نواز و تاریخی آن بهره ببرید.