نقاشی های دیده نشده ناصرالدین شاه از همسران و نزدیکانش - پیوند تجارت

به گزارش پیوند تجارت، نقاشی ها و طراحی های به جای مانده از آثار ناصرالدین شاه قاجار در نمایشگاه مجازی کاخ جهانی گلستان رونمایی شد. ناصرالدین شاه از شاگردان میرزا حسن خان صنیع الملک غفاری بوده است.

به گزارش ایسنا؛ سیزده اثر انتخابی از طراحی ها و نقاشی های ناصرالدین شاه در حوضخانه میراث جهانی گلستان به صورت مجازی به نمایش گذاشته شده است. بعضی از این آثار برای نخستین بار نمایش داده می گردد.

بیشتر طراحی ها سیاه قلم بوده که در میان آن ها، تابلو های رنگ روغن و آبرنگ هم مشاهده می گردد. پرتره درباریان، زنان حرمسرا، شکار ها و طبیعت، از جمله مشق و طرح های باقیمانده از ناصرالدین شاه است. ویژگی این تصاویر، سوای هنر و استعداد شاه قاجار، حاشیه نگاری و دست خطی است که در کنار هر اثر به جا گذاشته و خلاصه وضعیتی را از شرایط آن طراحی، تاریخ و موقعیت جغرافیای آن ثبت نموده است. مثلا در حاشیه نقاشی یکی از خادمان دربار، به دست خط ناصرالدین شاه نوشته شده که در 5 دقیقه مشق شده که گویای سرعت عمل او در طراحی بوده است.

رنگ روغن که در سال پایانی عمر ناصرالدین شاه کشیده شده است

در مجموعه به نمایش گذاشته شده، دو تابلو رنگ روغن در سال های پایانی زندگی ناصرالدین شاه کشیده شده که یکی از آن ها ناتمام مانده و دست نوشته ای روی اثر به این شرح مشاهده می گردد: این پرده را در سنه 1313 هجری قمری شاه شهید به دست مبارک ساخته و ناتمام مانده است. در همان سال، ناصرالدین شاه ترور شد.

حسین پور، ناظر بر امور موزه های کاخ گلستان و کارشناس موزه در شرحی از این نمایشگاه مجازی گفت: این نمایشگاه بخشی از آثارِ به جای مانده از هنر های ناصرالدین شاه است. شاه قاجار آثار دیگری داشته، همانند مرقعات نقاشی، اشعار و یادگاری هایی از سفر های فرنگ که در مخازن این مجموعه نگهداری می گردد و پس از کرونا تمام این آثار به نمایش گذاشته خواهد شد.

یکی از زنان حرمسرای ناصری

آفرین امامی، مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان هم درباره این نمایشگاه که به صورت مجازی شد، با بیان این که مجموعه ای نادیده از آثار نقاشی ناصرالدین شاه برای نخستین بار به صورت مجازی به نمایش گذاشته شده است، گفت: ناصرالدین شاه که ذوق هنری خود را در هنر های مختلف محک می زد، چه در زمان ولایتعهدی که در تبریز سکونت داشت و چه پس از آن که به تختگاه تهران مهاجرت کرد و در کاخ گلستان به حکومت نشست، به هنر نقاشی و طراحی هم علاقه مند بود.

ناصرالدین شاه نوشته: روز آدینه 2 شهر ربیع الثانی نیم ساعت به غروب مانده. شبیه پشت سر صنیع الدوله (معلم نقاشی) است در حالی که تاریخ عثمانی را به زبان فرانسه می خواند

به گفته او، ناصرالدین شاه از شاگردان میرزا حسن خان صنیع الملک غفاری بوده که با ذوق شاهانه خود و با قلم آهن و مرکب سیاه، چهره درباریان و زنان اندرونی را نقاشی نموده و با مناسبت، جمله یا شعری را در حاشیه آن ها می نوشته است. اسلوب نقاشی های ناصرالدین شاه هم مشابه استادش برپایه طبیعت گرایی بوده و با ذکر جزء به جزء همه منظره ها طبیعی را به همان شکلی که می دیده، به تصویر کشیده و مانند استادش دارای نگاهی مدرن و متأثر از فرهنگ اروپایی است و کوشش نموده تا با کپی برداری از استادش آثار را با نقاشی دیرین ایرانی و نگارگری پیوند دهد.

تصویر یکی از خدمتگزاران دربار که ناصرالدین شاه کنارش نوشته: در شب 26 رمضان چهار ساعت از شب گذشته در پنج دقیقه در تاریکی مشق شد

در شرح نوشته صورت سه تا از طایفه اجنه در شب شنبه که در خاب [خواب] دیده شد. این نقاشی شش ماه در موزه لوور پاریس هم نمایش داده شده است