شعر درباره تاج محل (اشعاری که ریشه در تاج محل دارند) - پیوند تجارت

به گزارش پیوند تجارت، شعر درباره تاج محل به طبع شعری ممتاز محل، شعری با مضمون تاج محل، معرفی دو کتاب شعر مرتبط با تاج محل و دو شعر منتخب از آنها اشاراتی دارد.

پیوند تجارت | سرویس سرگرمی - تاج محل یکی از عجایب هفتگانه جهان، آرامگاه ارجمند بانو بیگم ملقب به ممتاز محل همسر محبوب شاه جهان پنجمین پادشاه گورکانی که در هند به پادشاهی رسید، است. این بنا به دستور شاه جهان برای نشان دادن عمق علاقه و عشق خود به ممتاز محل ساخته شد . همه چیز درباره تاج محل شما را با سمبل عشق ابدی و وفاداری به همسر آشنا می سازد. در مطلب پیش رو تلاش نمودیم آنچه با شعر درباره تاج محل به نوعی مرتبط است، به شما تقدیم کنیم.

شاعرانگی در تاج محل و طبع شاعرانه ممتاز محل

همان طور که اشاره شد، تاج محل مرقد منور ارجمند بانو بیگم مخاطب به ممتاز محل است. روی سنگ روی قبر او شعری نوشته شده است:

زین جهان رفت چو ممتاز محل

در جنت برخش حور گشاد

بهر تاریخ ملایک گفتند

جای ممتاز محل جنت باد

چنین شعرهایی ماده تاریخ نام دارند و با استفاده از این ابیات و کمک دریافت از حروف ابجد می توان سال درگذشت متوفی را محاسبه کرد. این شعر تاریخ 1030 هجری را نشان می دهد.

در کنار آن، سنگ مزار شاه جهان شوهر آن زن قرار گرفته است که در سال 1076 هجری درگذشت و در همان بنا کنار همسرش دفن شد. اشعاری که خود شاه جهان در وصف روضه مطهره یعنی همین تاج محل گفته، در آن مکان آورده شده است :

زهی مرقد پاک بلقیس عهد

که بانوی آفاق را گشته مهد

منور مقامی چو باغ بهشت

معطر چو فردوس عنبر سرشت

اجابت کند از پی هم نزول

قبول ست اینجا عبادت قبول

ممتاز محل دارای ذوق شعری بوده است و نمونه ای از بداهه گویی او در تاریخ ثبت شده است. می گویند روزی شاه جهان خطاب به همسرش ممتاز محل هنگام تماشای رود جمنا می سراید:

آب از هوای روی تو می آید از فرسنگ ها

و ممتاز محل فی البداهه جواب می دهد:

وز هیبت شاه جهان سر می زند بر سنگ ها

بر دیوارهای آرامگاه اشعار دیگری نیز مشاهده می شود؛ برای آگاهی از آنها به کتاب های مرتبط مراجعه کنید.

سهراب سپهری و تاج محل

سهراب سپهری شاعر معاصر ایرانی کتابی به نام مسافر دارد که این کتاب از شعر طولانی تشکیل شده است و قسمتی از آن شرح مکان هایی است که سهراب دیده است. سهراب در قسمتی از این شعر به تاج محل اشاره می کند.

و نیمه راه سفر، روی ساحل جمنا

نشسته بودم

و عکس تاج محل را در آب

نگاه می کردم:

دوام مرمری لحظه های اکسیری

و پیشرفتگی حجم زندگی در مرگ.

ببین، دو بال بزرگ

به سمت حاشیه روح آب در سفرند.

جرقه های عجیبی است در مجاورت دست.

بیا، و ظلمت ادراک را چراغان کن

که یک اشاره بس است:

حیات ضربه آرامی است

به تخته سنگ مگار

شعری با اشاره به تاج محل

شاعر معاصر امیر نظام دوست در غزلی که در وصف معشوقش سروده در یکی از مصراع ها به تاج محل اشاره کرده است. این مصراع می گوید: وصف چشمان تو در تاج محل می گنجد! با توجه به اینکه تاج محل بنایی نمادین از عشق مردی به همسرش است، این شعر می تواند با توجه به این نماد خوانده شود. اشاراتی که شاعر به واژه رود دارد، رود جمنا را به ذهن متبادر می کند و کلمه قصر می تواند تلمیحی به بزرگی و عظمت تاج محل باشد. متن کامل شعر را در ادامه بخوانید.

بر دلم رفته که از عشق بگویم با تو

قصه از لیلی و مجنون بسرایم تا تو

خواب دیدم که در اندیشه من فرهادیست

خواب دیدم که تو شیرینی و من هم با تو

خالی از وسوسه بازی تقدیر شدم

خالی از اینکه در آئینه منم من یا تو

قدم اول این قصه تو گفتی صبر است

چقدر صبر که هستند همه الا تو

بودم از اول این قصه برایت آری

از تو و یاد تو لبریز شدم اما تو

غصه من نه در اندوه غزل می گنجد

وصف چشمان تو در تاج محل می گنجد

خواهش چشم در انبوه دقایق جاری ست

در همه جای جهان غصه عاشق جاری ست

من هنوز از عطش جام لبت لبریزم

من هنوز از تو در این سینه نفس می ریزم

چشم های تو دلم را به خدا می بخشید

حتم دارم که خدا هم به خدا می خندید

با نگاه تو به خورشید صفا می دادم

با وجود تو به این شهر بها می دادم

رد پای تو در اعماق زمان جاری بود

رفتی و زخم زدی زخم به دل کاری بود

من و این زخم هنوز از تو سخن می گوییم

من و این شهر تو را در همه جا می جوییم

رود بودی و نه مرداب که ساکن باشی

کاش می شد که نخواهی متمدن باشی

آجر اول این قصر تمدن درد است

درد آری، گفته بودند برای مرد است

روزها شمسی و میلادی من باطل شد

عاشق قصه عشق تو ببین عاقل شد

غزل و شعر و سخن هرچه که گفتم هیچ است

هیچ در پیش تو وقتی که غمت نازل شد

خنجر غصه تو روح مرا زخمی کرد

قطره ای از جگر روح چکید و دل شد

دل تنهاشده ام قاتل روحم شده است

آمد عاشق بشود، وای ولی قاتل شد

خواستم مرد تو باشم که تو کامل باشی

رفته ای نیمه مرد دگری کامل شد

از پنجرە تاج محل

از پنجره تاج محل کتابی است که در آن 24 شعر از پرادیپ اوماشانکار شاعری از هند و شش شعر از خوزه آمادو لوپز شاعری از امریکای لاتین آورده شده و انتشارات نیل آن را منتشر کرده است. پرادیپ اوماشانکار شاعر معاصر هند، در سال 1934 در کرالا به جهان آمده است . محمود کیانوش، شاعر، داستان نویس، و منتقد ادبی معاصر مجموعه شعرهای از پنجره تاج محل را در سال 1351 ترجمه کرده است. در ادامه شعر از پنجره تاج محل سروده اوماشانکار که در صفحات 58 تا 60 کتاب آمده را بخوانید.

او با اعجاب در بارگاه تاریخ ایستاده بود

و از پنجرە تاج محل

می دید که فیل ها

از دروازە زمرّد

تا ساحل خون به قطار درگذرند

سرخی خون قلبش را سنگین می کرد

و زمرد چشم هایش را می زد

چنانکه معلم تاریخ را از یاد برده بود :

آهای پسر، اگر گذشته را نشناسی

آینده را نخواهی شناخت؛

تاریخ بخوان !

و قطار فیل ها از گذشته می آمدند،

و گذشته برای او

که اکنون از آن همه بازی در حیرت بود،

از شیفتگی اندیشه ای می ساخت؛

و او گفت: پدر، مهاراجه ها آدم های خوبی بودند؟

من با درماندگی در برابر اعداد ایستاده بودم،

در برابر عددهایی که داشتم :

یک زن، دو پیراهن، سه فرزند؛

و عددهایی که می خواستم :

یک عدالت، سه میلیارد و پانصد میلیون برادر و یک پنجره،

و عددهایی که از آنها وحشتم می گرفت

یا نفرتم،

یا تهوّعم،

یا خشمم،

یا ...

با درماندگی در برابر اعداد ایستاده بودم

و مقایسه دیگر امکان نداشت،

و من ابله وار در این اندیشه بودم

که اگر یک روز در جهان ما

کسی بر خود عطر نزند،

گل هایی که نا به هنگام نخواهند مرد

فضای ما را تا کی معطر خواهند داشت،

و گرسنگی تا کجا واپس خواهد نشست !

هم در این هنگام بود که گفت :

پدر، مهاراجه ها آدم های خوبی بودند؟

و من از میان هیاهوی اعداد،

درمانده تر از پیش، گفتم: نه !

و او گفت: آدمهای بزرگی بودند؟

گفتم: نه !

گفت: پس چه بودند؟

گفتم: آنها فقط مهاراجه بودند !

و پسرم خندید و گفت :

مهاراجه ها فقط مهاراجه بودند!

و همچنان می خندید که گفتم :

پسر جان، تاریخت را بخوان !

بگذار من هم روزنامه ام را بخوانم !

دیدم که هنوز با اعجاب

از پنجرە تاج محل

به گذشته نگاه می کند

و هنوز معلّم تاریخ را به یاد نیاورده است

به سپیدی تاج محل

به سپیدی تاج محل اثری از م. مؤید، شامل 38 قطعه شعر سپید است که توسط انتشارات داستان سرا منتشر شده است. شاعر این اثر محمدحسین مهدوی (م. مؤید) در هفتم تیرماه سال 1322 متولد شده و از چهارده سالگی به سرودن شعر پرداخته است. در ادامه شعر به سپیدی تاج محل را از صفحات 55 تا 57 این کتاب بخوانید.

هنگام غروب یا دم صبح

زبان تو را می کاوم

به مهربانی آبی

تا به روح مطمئن تو برسم

در گوشه ای از خیال خویش

بی آغاز و بی سرانجام

چونان افرایی ممتد

که ریشه در هرآنچه دیروز است دارد

و شاخه در هرآنچه فرداست

استخوانی من

با پیراهن سپید

و موی دسته شده

که این جاست و این جا نیست

چونان خاکستری ایستا

و بی گمان به این زودی در نخواهیم یافت

هنگام غروب یا دم صبح

زبان تو را می کاوم

به مهربانی آبی !

اینک که خاک سنگ کوهستان رفیع

جامه تو را در بر گرفته است

دستاویز نگاه درون منی

آزاد و رهاتر

در این بی زوالی والا

فراز جهان

فراز کم نمودی سرخس بیشه زار

در آمیزه بسکمک تاریکی نمور و

اندکی مهتاب

کبوتری از این کبوتران چاهی باید باشد

یا این پر آونگان

میان زمین و آسمان

یا بارقه لبخند کودک

سربرآورده از بیکران پناه جان

زبان کتیبه های سرمدی را

چه کس به تو آموخت؟

که چنین سپیدی تاج محل

باز می تابانَد و بیش می نمایانَد

اندکی مهتاب را

در این شب دیرپا

این مطلب نتیجه کنکاش گروه فرهنگ و هنر پیوند تجارت برای یافتن شعر درباره تاج محل بود. اگر شما اشعاری دیگر درباره تاج محل شنیده یا خوانده اید، از طریق بخش نظرات ما را در جریان بگذارید.